1 februari 2011

Schaakfolklore

Ergens diep in de provincie Drenthe ligt het oude dorpje Peize, elk jaar wordt daar hun schaakheld Coert de Koene geëerd. De Koene speelde in het jaar 1547 tegen Lammert de Lange, schaakkampioen uit het naburige dorp Roderwolde aan de overkant van het riviertje het Peizerdiep. Er was een duchtige rivaliteit tussen beide dorpen en de overwinning van Coert werd dan ook groots gevierd en bijgeschreven in de annalen van Peize.

Om de herinnering aan deze belangrijke overwinning levend te houden wordt er elk jaar op de laatste zondag van augustus nog steeds een schaakpartij gespeeld tussen de burgemeesters van beide plaatsen. In het Peizerdiep, het riviertje dat tussen de beide dorpen door loopt, wordt een vlot verankerd waarop deze schaakpartij wordt gespeeld.

Bij zonsopgang wordt de eerste zet gedaan en voor zonsondergang moet de partij beslist zijn. De verliezende burgemeester moet met een kruiwagen waarop vroeger turven werden vervoerd, een 24-tal kruiken met jenever afleveren bij de winnende burgemeester. Deze jenever wordt uitgeschonken aan de burgers van het winnende dorp tijdens een feest dat ter ere van de overwinning wordt gegeven.

Deze traditie begon rond 1560, een aantal jaren na de overwinning van Coert de Koene. In deze wrede tijd kon je als burgemeester beter niet verliezen, want dat had je het niet best. Na de partij werd de verliezende burgemeester namelijk met een touw van het vlot afgetrokken en binnengehaald op de oever van het winnende dorp. Daar werd hij naakt in een ton met teer gestopt, door een berg kippenveren gerold en op een strontkar door het winnende dorp gereden, waarbij hij onderweg met van alles en nog wat werd bekogeld. Als je laat in de avond onder de teer, veren en blauwe plekken je eigen dorp weer binnenstrompelde, werd je uitgejoeld door de eigen dorpelingen en uit je ambt gezet.

Misschien is het een idee om ook bij onze vereniging iets te bedenken om verliezende schakers van bijvoorbeeld een KNSB- wedstrijd te straffen voor een verliespartij. Leuker is natuurlijk om winnende schakers fors te belonen voor een winstpartij, maar in deze tijd van teruglopende economie en verminderde sponsorgelden is dat helaas onmogelijk geworden.

Om verliezers bedekt met pek en veren door Apeldoorn te rijden gaat misschien wat ver, maar er moet toch iets te bedenken zijn om te zorgen dat onze topschakers hun talenten ten volle gaan benutten om maar niet te verliezen. We zouden ze een rondje door onze zaal kunnen laten lopen en ondertussen bekogelen met schaakstukken, maar dat vind ik persoonlijk weer te mild.

Omdat er volgens mij bij onze vereniging best creatieve geesten zijn die een eigentijdse straf kunnen bedenken, zou ik zeggen: kom op de eerstvolgende ledenvergadering met een passend voorstel op de proppen, zodat we dat in stemming kunnen brengen.

3 opmerkingen:

  1. Ik vind het nogal gewaagde uitspraken die je doet Pa.
    Het is net of jij al jouw partijen wint, maar volgens mij sta je niet op plaats 1.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het idee van bestraffing bij wanprestaties van onze KNSB-spelers spreekt me zeer aan. De aard van de genoemde straffen minder (behalve dan het verplicht drank te moeten leveren aan de clubleden). Er zou m.i. een verband moeten bestaan tussen het spel, de partij en de straf. Een suggestie:
    - Als de KNSB-speler verliest doordat hij pionnen weggeeft of door een vijandelijke pion materiaal kwijtraakt, dient de speler daarna voor het begin van de clubavonden vrije plaatsen op het parkeerterrein te reserveren door het plaatsen van pionnen (te bevragen bij het Ministerie van Verkeer).
    - Is een loper de boosdoener, dan lijkt me een klassieke marathon (40,195 km), af te leggen op het Orderboscircuit onder toezicht van de wedstrijdleider die hem geselecteerd heeft, van toepassing.
    - Bij een toren ligt het voor de hand te denken aan de act van Jan van Schaffelaar, maar dat is voor tere zielen misschien te rigoureus. Daarom heeft onze magistraat naast het raadhuis een toren geplaatst, die minder hoog is. Plaatsing van een springveermatras op het marktplein verhoogt de attractie.
    - Bij paardverlies of als onze speler geprikt wordt door een paardvork, dan kan hij naar Amerikaans folkloristisch model zonder zadel of teugel op een wilde hengst gezet worden. Onze jeugdleden zullen hier veel van opsteken!
    - Mishandeling van een koningin of door haar verliezen is een zwaar discriminatoir delict. Een openbare boetedoening is hier op zijn plaats. Plaatsing van de zondaar/zondares achter een goed verlicht raam van onze speelruimte, gehuld in passende uitmonstering en opmaak, en met vermelding van het gehanteerde tarief voor de dienstverlening, is hier aangewezen.
    - Ten slotte de matgezette spelers: daarvoor hebben de Fransen al in1793 de guillotine uitgevonden. Een ideale manier om het niveau van ons eerste te verhogen! Bovendien zullen de partijen korter duren (behalve van de sukkels die een mat in 1 zet niet zien aankomen).
    Deze aanbevelingen kunnen door ons bestuur rechtstreeks aan de KNSB-spelers worden voorgelegd of opgelegd. Niet aan de vergadering, want die is bedoeld voor snelschaak.

    Wim Sanders (geen KNSB-speler)

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik zal eerst even reageren op dat stukje van die lekkere zoon van me: "Jongetje dit ging over KNSB schakers niet over eenvoudige schakers zoals ik en dan de bij jij weet niet wat ik allemaal van je moeder moet aanhoren als ik weer eens verloren heb."

    Wim bedankt voor jouw reactie ben alleen bang als we jouw strafmaatregelen gaan toepassen dat we leden kwijtraken.

    BeantwoordenVerwijderen